پس گرفتن زمین از اصلاحات ارضی و منابع طبیعی

پس گرفتن زمین از اصلاحات ارضی و منابع طبیعی یکی از مشکلاتی است  که سالهاست هموطنان از جمله کشاورزان با آن در چالش هستند،در این مقاله بهترین روش جهت پس گرفتن زمین خود از منابع طبیعی را شرح میدهیم.

اراضی ملی چیست؟

اراضی ملی به زمین هایی اطلاق می شود که مالکیت خصوصی ندارند و تحت اختیار دولت و سازمان منابع طبیعی قرار دارند. این اراضی برای استفاده های عمومی، حفاظت از منابع طبیعی، مراتع، جنگل ها و غیره نگهداری می شوند و تحت مقررات خاصی قرار دارند.

نقش کمیسیون ماده ۵۶ در تشخیص اراضی ملی

کمیسیون ماده ۵۶ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور یکی از مراجع قضایی مهم و تخصصی در حوزه اراضی است که وظیفه اصلی آن، تشخیص و تفکیک اراضی ملی از مستثنیات (املاک دارای سابقه تصرف یا مالکیت خصوصی) می باشد. این کمیسیون با بررسی مدارک و شواهد موجود از جمله سوابق ثبتی، نقشه های هوایی، سوابق عرفی منطقه و نظرات کارشناسی، نسبت به ملی بودن یا نبودن یک قطعه زمین رأی صادر می کند. تصمیمات این کمیسیون تأثیر مستقیمی بر حقوق مالکیت افراد و نیز حفظ منابع طبیعی کشور دارد و رأی آن پس از طی مراحل قانونی، قطعی و لازم الاجرا خواهد بود. اعتراض به آرای این کمیسیون از طریق دیوان عدالت اداری امکان پذیر است.

نقشه هوایی چیست؟

نقشه برداری هوایی یکی از روش های مرسوم جهت تهیه نقشه و بررسی وضعیت اراضی است. در این روش، ابتدا از مناطق مورد نظر عکس های هوایی تهیه می شود و پس از آن، با تفسیر این تصاویر نقشه های دقیقی از منطقه به دست می آید. لازم به ذکر است که در ایران، اصطلاح «نقشه هوایی» گاهی به همان عکس های هوایی اطلاق می شود. بنابراین در این مقاله، هرگاه سخن از نقشه هوایی به میان می آید، منظور همان عکس های هوایی نیز خواهد بود.

لازم بذکر است جهت خرید عکس هوایی می توانید با شماره 09120448336 تماس حاصل نمایید.

تاریخچه عکس های هوایی و نقشه های اراضی ملی

نخستین عکسبرداری هوایی سراسری در ایران طی سال های ۱۳۳۴ و ۱۳۳۵ صورت گرفت و کل کشور را پوشش داد. این تصاویر با مقیاس ۵۰ هزار و ۳۰ هزار و با همکاری ارتش و دولت آمریکا تهیه شدند. پس از تصویب قانون اصلاحات ارضی در سال ۱۳۴۲، پروژه دوم عکسبرداری هوایی با مقیاس ۲۰ هزار انجام گرفت که تصاویر آن کیفیت بالاتری داشت و همچنان معتبرترین مرجع برای اثبات تصرفات و مالکیت است.

قانون اصلاحات ارضی و نقش نقشه های هوایی

بر اساس قانون اصلاحات ارضی، اگر پیش از تصویب این قانون (دهه ۱۳۴۰) روی زمینی تصرفاتی مانند کشاورزی، ساخت وساز، پرچین یا دیوارکشی انجام شده باشد و این موضوع در عکس های هوایی آن سال ها نیز قابل مشاهده باشد، آن زمین دیگر جزء اراضی ملی یا منابع طبیعی محسوب نمی شود و مالک می تواند برای بازپس گیری آن اقدام نماید.

نحوه تشخیص اراضی ملی با نقشه هوایی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶

یکی از مهم ترین کاربردهای عکس های هوایی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶، اثبات مالکیت و پس گرفتن زمین از اصلاحات ارضی و منابع طبیعی است. روند کار به این صورت است که ابتدا عکس های هوایی مربوط به این سال ها تهیه می گردد. سپس کارشناس رسمی دادگستری این عکس ها را تفسیر می کند تا مشخص شود در آن زمان تصرفاتی مانند کشاورزی، بنا یا مرزبندی وجود داشته است یا خیر. در صورت وجود شواهد تصرف، آن زمین ملی محسوب نمی شود.

مراحل بازپس گیری زمین از منابع طبیعی با استفاده از نقشه هوایی

۱. درخواست عکس یا نقشه هوایی مربوط به سال های ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶ ۲. تفسیر عکس توسط کارشناس رسمی دادگستری ۳. تهیه گزارش کارشناسی و جمع آوری مدارک تکمیلی مانند اسناد قدیمی یا قباله های اصلاحات ارضی ۴. ارائه گزارش و مدارک به اداره منابع طبیعی یا مراجع قضایی ۵. پیگیری دادرسی و دفاع از حقوق مالکانه بر اساس شواهد عکس هوایی و مدارک موجود

نکات مهم در انتخاب کارشناس و تفسیر عکس هوایی

• تفسیر عکس هوایی باید توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام شود تا گزارش از اعتبار قانونی برخوردار باشد.
• انتخاب کارشناس باتجربه و دارای صلاحیت اهمیت بسیاری دارد، زیرا هر گونه تفسیر اشتباه می تواند منجر به رد شدن پرونده یا از دست رفتن حق مالکیت شود.
• باید مراقب افراد سودجو و گزارش های جعلی بود، چرا که این کار می تواند موجب مشکلات قانونی گردد.
• مشاوره تخصصی پیش از هر اقدامی توصیه می شود.

اهمیت نگهداری اسناد و مدارک قدیمی

داشتن اسناد و قباله های قدیمی یا حتی مدارک مربوط به اصلاحات ارضی در کنار عکس هوایی، می تواند نقش مهمی در اثبات مالکیت و موفقیت در روند پس گرفتن زمین از اصلاحات ارضی و اراضی ملی ایفا کند. بنابراین توصیه می شود تمامی مدارک مرتبط با ملک خود را نگهداری و در هنگام مراجعه به مراجع ذیربط ارائه نمایید.

فرآیند دادرسی پس از تهیه عکس هوایی

پس از تهیه و تفسیر عکس هوایی و جمع آوری مدارک مورد نیاز، مالک باید مستندات خود را به اداره منابع طبیعی یا دادگاه ارائه دهد. این فرآیند ممکن است چند ماه به طول انجامد. هرچه مدارک ارائه شده کامل تر و گزارش کارشناسی مستندتر باشد، احتمال موفقیت در پرونده افزایش خواهد یافت.

هشدار درباره سوءاستفاده های احتمالی

متأسفانه، برخی افراد سودجو اقدام به فروش عکس های هوایی جعلی یا ارائه تفسیرهای غیرواقعی می کنند. لازم است متقاضیان فقط از مراکز معتبر و کارشناسان رسمی دادگستری خدمات دریافت کنند و پیش از پرداخت هزینه، از صحت هویت و سوابق شرکت یا کارشناس اطمینان حاصل نمایند.

نحوه تهیه نقشه هوایی منابع طبیعی و اراضی ملی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶

برای تهیه عکس یا نقشه هوایی دو راه وجود دارد:

• مراجعه به سازمان نقشه برداری کشور که معمولاً زمان بر بوده و ممکن است داده های مورد نظر به راحتی در دسترس نباشد.
• مراجعه به شرکت هایی مانند «آرکایو تی ام» که آرشیو جامع تر و خدمات مشاوره تخصصی را بدون نیاز به معرفی نامه ارائه می دهند و معمولاً داده ها را در مدت زمان کوتاه تر و با هزینه مناسب تر در اختیار متقاضی قرار می دهند.

جدول مقایسه خرید نقشه هوایی از سازمان نقشه برداری و آرکایو تی ام

سوالات متداول کاربران و پاسخ آن ها

۱. چگونه می توانم متوجه شوم که ملک من جزو اراضی ملی است یا خیر؟
برای این منظور باید اسناد و مدارک مالکیت خود را بررسی کرده و سپس با مراجعه به اداره منابع طبیعی و اخذ نقشه یا عکس هوایی سال های ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶ و تفسیر آن توسط کارشناس رسمی دادگستری، از وضعیت ملک مطلع شوید.

۲. عکس هوایی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶ را از کجا می توان تهیه کرد؟
این عکس ها را می توان از سازمان نقشه برداری کشور یا شرکت های خصوصی دارای آرشیو مانند آرکایو تی ام تهیه کرد. شرکت های خصوصی معمولاً خدمات سریع تر و مشاوره تخصصی تری ارائه می دهند.

۳. هزینه تفسیر عکس هوایی چقدر است؟
هزینه تفسیر عکس هوایی بسته به وسعت ملک، پیچیدگی کار و تعرفه کارشناس رسمی دادگستری متفاوت است. برای اطلاع دقیق از هزینه ها، بهتر است مستقیماً با کارشناس یا شرکت ارائه دهنده خدمات تماس بگیرید.

۴. مدت زمان دریافت نتیجه کارشناسی و رای دادگاه چقدر است؟
مدت زمان تفسیر عکس معمولاً بین چند روز تا دو هفته به طول می انجامد. فرآیند دادرسی و دریافت رای نهایی بسته به حجم پرونده ها و نوع مرجع رسیدگی ممکن است چند ماه زمان ببرد.

۵. اگر ملک من فاقد آثار تصرف در عکس هوایی باشد، آیا امکان بازپس گیری وجود دارد؟
در صورتی که در عکس هوایی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶ هیچ اثری از تصرف (مانند کشت، بنا یا مرزبندی) مشاهده نشود، اثبات مالکیت و بازپس گیری زمین بسیار دشوار خواهد بود و معمولاً چنین املاکی به عنوان اراضی ملی تلقی می شوند.

۶. چه مدارکی برای اثبات مالکیت و دفاع در مراجع قانونی مورد نیاز است؟
علاوه بر عکس هوایی و گزارش تفسیر کارشناس رسمی، ارائه اسناد مالکیت قدیمی، قباله، مدارک اصلاحات ارضی و هرگونه مدرک مرتبط با ملک، می تواند به عنوان مستندات قوی جهت اثبات مالکیت در مراجع قانونی استفاده شود.

نتیجه گیری

عکس ها و نقشه های هوایی سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۶ به عنوان معتبرترین مستندات برای اثبات تصرف و بازپس گیری زمین از منابع طبیعی یا اصلاحات ارضی شناخته می شوند. انتخاب کارشناس معتبر، جمع آوری مدارک تکمیلی و پرهیز از مراجعه به افراد غیر معتبر، شانس موفقیت در این فرآیند را افزایش می دهد. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، توصیه می شود با کارشناسان رسمی دادگستری یا شرکت های معتبر فعال در این حوزه مشورت نمایید.

آرکا یو تی ام یکی از پیشگامان در حوزه کارشناسی دادگستری و تفسیر عکس هوایی است جهت دریافت مشاوره رایگان با شماره 09120448336 تماس حاصل نمایید.